Welke moderne Europese tradities zijn geworteld in heidense feesten? Als je een Europeaan vraagt of hij Kerstmis viert, gezien de heidense gebruiken, zal hij hoogstwaarschijnlijk nee zeggen. Maar zou hij gelijk hebben?
Kerstmis in Europa is een tijd gehuld in traditie, vanaf de dag van de viering tot de versiering van de kerstboom en de geschenken eronder. Zelfs niet de meest religieuze mensen weten dat dit een christelijke feestdag is, en je zou kunnen denken dat deze feestdag rekening houdt met alle christelijke tradities die door de kerk zijn geïntroduceerd. Je zou denken. Dit is niet het geval.
Europeanen hebben veel van hun moderne kersttradities te danken aan de Romeinen en Kelten. Het Saturnalia Festival, een oud Romeins festival gewijd aan de heidense god Saturnus, liep van 17 tot 24 december. Het was een week van feesten en geschenken voor de winterzonnewende op het noordelijk halfrond. Evenzo vierden de Kelten het begin van de toename van het aantal uren daglicht, wat betekent dat de lente net om de hoek stond.
- Hulst. In de Romeinse mythologie was de hulst een plant van de heidense god Saturnus. Tijdens Saturnalia gaven de Romeinen elkaar kransen gemaakt van deze plant. Toen christenen de geboorte van Christus begonnen te vieren, dreigden ze vervolgd te worden door de nieuwe religie, dus werden er hulstkransen aan de deuren gehangen om te voorkomen dat ze werden opgejaagd. Geleidelijk verdrongen christelijke gebruiken de heidense interpretaties en werd de plant een exclusief christelijk symbool.
- Maretak. Maretak is een populaire kerstplant onder de Britten, die wordt gebruikt om het huis te versieren. Onder de Kelten, Noord-Amerikaanse Indianen en Noormannen werd het als een heilige plant beschouwd. De druïden geloofden dat maretak beschermde tegen bliksem en donder. Er is een gewoonte: voor Kerstmis hangen de Engelsen een bal geweven van maretak aan het plafond en kussen er dan onder. Dus dat is het. De druïden beschouwden de maretak als een symbool van vrede en vreugde. Degenen die elkaar ontmoetten onder een boom verstrengeld met deze plant, de vijanden vochten niet, maar legden hun wapens neer en regelden een wapenstilstand tot de volgende dag. Vandaar dat de moderne Angelsaksen is geleerd om op een vergelijkbare manier te handelen.
-
Datum van de vergadering van Kerstmis. In Europa wist niemand precies wanneer Christus werd geboren, maar de tijd van de winterzonnewende was bekend uit heidense rituelen. Gedurende drie opeenvolgende dagen verscheen de zon op hetzelfde punt aan de horizon. Het begon op 22 december en op 25 december veranderde het daglicht op wonderbaarlijke wijze van positie. Daarom begon de geboortedatum van Jezus als 25 december te worden beschouwd. Het begin van de toename van de daglichturen was in het verleden een belangrijke gebeurtenis voor mensen. Het is moeilijk te begrijpen voor een moderne persoon, maar in die verre tijden had zonlicht een grote invloed op de kwaliteit van leven. Overdag werkten en deden mensen hun dagelijkse bezigheden, dus de donkere tijd van de dag op de korte winterdagen leek eindeloos.
- Groenblijvende. In het oude Rome werden kransen ter ere van de zonnegod Apollo gemaakt van laurierbladeren. Deze traditie werd overgenomen door Noord-Europeanen, die met Kerstmis deuren met dergelijke kransen begonnen te versieren. Maar omdat de laurier niet op de noordelijke breedtegraden groeit, werd hij vervangen door groenblijvende dennen en sparren.
- Kerstman. Van kinds af aan wordt Europeanen geleerd dat de kerstman Sinterklaas is. Maar dit is slechts een deel van de waarheid. De heidenen hadden een god genaamd Odin, hij zag eruit als een stevige oude man met een witte baard, gekleed in een lange soepelvallende mantel.
- Cadeaus voor Kerstmis. De Romeinen gaven geschenken op Saturnalia, tijdens feesten gewijd aan de god Saturnus. Een soortgelijk kerstgebruik is hier ontstaan. De geschenken die de inwoners van het oude Rome elkaar gaven waren klein. Het was gebruikelijk om ook geschenken aan de armen te geven. In de loop van de tijd groeide deze gewoonte van nederig geven uit tot een miljoenenbedrijf.
- Rood en groen. Het traditionele rood-groene kleurenschema bestaat uit complementaire kleuren die de vruchtbaarheid onder de heidenen symboliseren. Deze kleuren zijn te vinden in vuren decoraties, kransen van hulstbessen en bladeren, en kerst tartan jurken.
- Kerstliederen. Hymnen worden al millennia gezongen, maar deze liederen waren niet altijd kerstliederen. Dit waren oorspronkelijk heidense hymnen die werden gezongen tijdens de winterzonnewende festivals. Bovendien werden ze op elk moment van het jaar gezongen, maar alleen de traditie van Kerstmis is bewaard gebleven.
-
Kerst logboek. Een op kerstavond verbrande boomstam, evenals een zoete cake in de vorm van een boomstam, is een zeer oude heidense traditie. Het logboek van vorig jaar is speciaal bijgehouden om het begin volgend jaar in brand te steken. Dit symboliseerde de terugkeer van de zon en het begin van langere dagen. In de Keltische mythologie zijn er legendes over de eikenkoning, die de winterzonnewende verpersoonlijkte. Vandaag is de stam vervangen door een met chocolade omhulde kerstrol, bestrooid met poedersuiker en gegarneerd met hulstbessen.
- Kerst kaarsen. Door de hele menselijke geschiedenis heen hebben kaarsen het kwaad en de duisternis verdreven. In het oude Rome was het gebruikelijk om kaarsen aan te steken tijdens de Saturnalia in december. Ze werden als een geschenk aan Saturnus gebracht en ook aan gasten gepresenteerd. Later begonnen christenen kaarsen voor de ramen te zetten om Jezus de weg te wijzen.
- Klimop. In het oude Rome sierde klimop de kroon van de god van de wijnbereiding Bacchus. Deze plant symboliseerde het eeuwige leven onder de heidenen. Tegenwoordig speelt klimop een belangrijke rol in Engelse kerstvieringen.
